In 1596 vertrok een Nederlandse expeditie onder leiding van Willem Barentsz en Jacob van Heemskerck om via de noordelijke route een doorgang naar Azië te vinden. Tijdens de tocht raakten hun schepen vast in het pakijs bij de oostkust van Nova Zembla, waardoor de bemanning gedwongen werd daar te overwinteren. Ze bouwden een houten onderkomen dat later bekend werd als Het Behouden Huys en brachten daar de extreem koude en donkere poolwinter door. De mannen hadden te kampen met vrieskou, ijsberen, ziekte en rookproblemen in hun hut, maar slaagden er toch in te overleven tot de zomer. Toen het ijs hun schepen nog steeds niet vrijgaf, besloten ze in twee open sloepen te vertrekken. Tijdens deze gevaarlijke terugtocht overleed Barentsz, maar twaalf van de zeventien bemanningsleden bereikten uiteindelijk veilig de kust van het Russische Kola-schiereiland en werden daar door een Nederlands schip gered. Gerrit de Veer, een van de overlevenden, beschreef de hele reis in zijn beroemde journaal, dat vandaag de belangrijkste bron vormt voor wat er op Nova Zembla gebeurde.

H. Tollens Cz. C.G.N. De Vooys D. van Luijn (illustrator)

Tafereel van de overwintering der Hollanders op Nova Zembla in de jaren 1596 en 1597