Bijna tweehonderd afbeeldingen in dit deel van Nederlandse monumenten in beeld geven een doorsnede van de rijkdom aan monumenten in de provincies Groningen, Friesland en Drenthe – monumenten die merendeels zijn beschermd krachtens de Monumentenwet van 1961. Herma M. van den Berg geeft een korte inleiding en een overzicht van de wereldlijke bouwkunst: de bewoningsgeschiedenis, de stedelijke woon- en leefpatronen, de dorps- en landelijke architectuur. Regn. Steenstra behandelt de kerkelijke bouwkunst: de romaanse, romano-gotische en gotische kerkbouww, het schilder- en beeldhouwwerk en de kerkinrichting. De auteurs hebben bij hun keuze van besproken en afgebeelde monumenten vooral aan het minder bekende historische bouwwerk aandacht geschonken. Als beschouwers tegen de uniforme uitbreidingen van steden en dorpen zijn deze van het grootste belang om het woongebied veelzijdig en ‘leefbaar’ te maken. Daar de bescherming van monumenten die na 1900 zijn ontstaan, nog slechts bij uitzondering tot stand is gebracht, is die tijdgrens aangehouden. Een deel van de foto’s werd speciaal voor deze uitgave vervaardigd; zij zijn voornamelijk afkomstig uit de kollektie van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, en voor wat betreft de kerkelijke monumenten uit het archief van het Liturgisch Instituut van de Rijksuniversiteit te Groningen. De afbeeldingen zijn gerangschikt in een volgorde die korrespondeert met een aantal uitgestippelde routes. Daarmee wordt de lezer uitgenodigd het niet te laten bij het kijken naar de foto’s alléén.

Van Den Berg M.

Nederlandse monumenten in beeld, Groningen, Friesland, en Drenthe