Voorwoord Dit is geen boek voor kunstgeleerden. Het werd geschreven voor het volk. Het wil te gemoed komen aan het daar groeiende verlangen om kunst te begrijpen en te genieten. Het ontstond in den loop der jaren onder de indrukking der omstandigheden. Het "Settimo Centenario" van San Francisco en zijne viering in Assisi bracht mij er toe op zoo eenvoudig-mogelijke wijze te spreken over den oorsprong van de Italiaansche kunst. Het vierde eeuwwfeest van Leonardo da Vinci en Albrecht Dürer werd aanleiding om deze twee groote figuren van de Renaissance in het Noorden en in het Zuiden te belichten. De vijfhonderdste verjaring der "Aanbidding van het Lam Gods" te Gent, deed ons indachtig worden van den ouden adel onzer Nederlandse cultuur. Gedenkdagen zijn gelukkige gelegenheden waarop de schare in voeling komt met de helden van het leven en van den geest en haar nood aan bewondering wensch te rechtvaardigen en te voeden. Een bezoek aan Colmar en het museum van Unterlinden deed mij schrijven over Grünewald. In de Pinakotheek van München, voor het wonderbare tafereel der "Zeven Vreugden van Maria", kwam ik tot de bespiegelingen over het werk van Memling. Het stukje over "Het Museum Mayer-van den Bergh", is enkel bedoeld om meer liefhebbers te doen gaan naar deze stille woonstede van de schoonheid. Moge het lezen dezer opstellen zooveel genoegen verschaffen als het schrijven ervan mij heeft gegeven. Ik dank de Uitgeverij van Averboode die niet ontzag om dit boek zoo keurig mogelijk onder de oogen te brengen van het publiek. J. M. Inhoudstafel Sint Franciscus, de vader der moderne Italiaansche schilderkunst Leonardo da Vinci De kunst en het Gerecht Het ruimte-gevoel in de Vlaamsche Schilderkunst Bij de 500ste verjaring van het "Lam Gods" Memling Kerstmis bij de Vlaamsche primitieven Het Museum Mayer-van den Bergh Laus Brabantiae Albrecht Dürer Mathias Grünewald Lijst der Platen ALBRECHT DÜRER: Zelfportret (titelplaat) GIOTTO: Franciscus en de vogels DA VINCI: O. L. Vrouw in de Rotsen Zelfportret DIRK BOUTS: Gerechtigheid van Keizer Otto JAN VAN EYCK: De H. Barbara JAN EN HUB. VAN EYCK: Het "Lam Gods" MEMLING: De zeven vreugden van Maria HUGO VAN DER GOES: Aanbidding der Herders SCHOOL VAN AVIGNON: Sint Christophorus HIERONYMUS BOSCH: Zelfportret ALBRECHT DÜRER: De Ruiters van den Apocalyps GRÜNEWALD: Kruisiging

Muls Jozef

Oude meesters