DE KLOKKESTOLEN VAN HET NOORDERERF documentatie van een landelijke bouwwkunst door S. J. van der Molen met foto's van Paul Vogt formaat 19 x 27 cm, gebonden 144 pagina's met 72 foto's Tot de bezienswaardigheden van het Noordererf — de drie noordelijke provincies met de "Kop" van Overijssel — behoren stellig de merkwaardige houten constructies op kerkhoven of voormalige begraafplaatsen waarin een of meer kerkklokken zijn opgehangen. Ze komen talrijk voor in het zuiden en oosten van Friesland, maar ook op een aantal plaatsen in Groningen, Drente en Noordwest-Overijssel. Menig toerist stapt uit of af bij het zien van zo'n typische klokkendrager en zal dan ontdekken dat er verschillende types zijn. De schrijver van dit boek vestigde reeds in 1939 in een studie in het "Tijdschrift van het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap" de aandacht op de verspreiding, de geschiedenis en de vermoedelijke redenen waarom men in plaatsen van een toren zo'n houten "klokhús" (Fries) of "gaalg" (Gronings) bouwde. Zijn belangstelling is gebleven en als resultaat is nu deze monografie verschenen die als ondertitel heeft: "Documentatie van een landelijke bouwwkunst". Het is in de eerste plaats een fotoboek. De jonge fotograaf Paul Vogt fotografeerde in 1976 alle bestaande klokkestoelen. Een boek over dit onderwerp waarin men zo'n volledige fotodocumentatie aantreft is niet eerder verschenen. Maar het is meer dan een kijkboek; het tekstgedeelte is niet minder belangwekkend. De schrijver die tal van boeken op historisch, volkskundig en heemkundig terrein op zijn naam heeft staan en die in 1968 werd vereerd met de toekenning van de Friese Culturele provinciale prijs, reist, na de klokkestoel te hebben geïntroduceerd, met de lezer het hele Noordererf af. Hij gaat aan in welke plaatsen klokkestoelen staan, maar ook waar ze eenmaal hebben gestaan. Met elkaar is dat op niet minder dan 136 plaatsen het geval, of het geval geweest. Om te laten zien dat Noord-Nederland met zijn klokkestoelen niet alleen staat, wordt er tenslotte ook aandacht besteed aan de klokkestoelen die onder verschillende namen in Duitsland en Scandinavië staan. Een kaart en een literatuuropgave completeren dit unieke boek.

Van Der Molen S.J. - Voght P.

De klokkestoelen van het noordererf