Wereldtentoonstelling voor koloniën, zeevaart en Oud-Vlaamsche kunst, Antwerpen 1930, Afdeeling der Oud-Vlaamsche kunst: deel V: Boekbanden, Catalogus, Juni-September

Numéro d'article 10124887

Dit gedeelte van de tentoonstelling heeft voor doel de schoonheid en de cultuurhistorische waarde van bouw en versiering van boekbanden in het licht te stellen; de verscheidenheid van siermotieven, de oorspronkelijkheid van sommige, de verwantschap van andere; technische en decoratieve eigenaardigheden aan bepaalde steden, gestichten en binders toe te wijzen; kortom aan te tonen dat er in Vlaanderen, Brabant en Limburg, van de veertiende tot het midden van de zestiende eeuw, een boekbindkunst heeft bestaan die eigen karakter en artistieke verdienste had. Het valt soms moeilijk, banden gemaakt in de Noordelijke gewesten van de Nederlanden te onderscheiden van diegene uit de Zuidelijke Dietse; menig bandtype is er — alsoeneig veel andere cultuurverschijnselen — gemeenschappelijk. Er zijn nochtans enkele paneelsteempels op banden van boeken, die steeds uit Noord-Nederland afkomstig zijn (b. v. het Agnus Dei met het omschrift "Siet dat lam Gods dat boert die sonden der werelt"), wij hebben ze, het programma van deze Tentoonstelling getrouw, terzijde gelaten. Een paar Bossche banden, dank zij deze Tentoonstelling geïdentificeerd, vindt men hier omdat zij met andere Brabantsche verwant zijn; Maastrichtsche ontbreken, misschien ten onrechte, maar geenszins omdat wij ze naar ze na een "art mosan" verwijzen. Rond deze Vlaamsche banden zouden, behalve Noord-Nederlandsche, ook een paar Luiksche, vele Keulsche, Parijsche, Normandische en Engelse banden te pas gekomen zijn, om de verspreiding van sommige motieven, om wederkerigen invloed vast te stellen, maar dit zou verder geleid hebben dan het programma toeliet; slechts aan een paar werken van Nederlanders in den vreemde gestijd werd plaats gegeven. Boekbanden met verguldwerk zijn hier in zeer beperkt aantal te zien, — niet genoeg om den overgang aan te tonen van blinddruk-techniek, iconografisch en individualiseerend, naar spoedig internationaal geworden spel van gebroken lijnen en arabesken. EnigeAntwerpsche eigenaardigheden, van ondergeschikt belang, een groote mate technische vaardigheid kunnen niet beleten, dat de Vlaamsche boekband, zooals hij geometrisch-wijze of geometrisch-grillige patronen weeft en Europeesch wordt, zijn aantrekkelijk eigen karakter en daarmede, zooal niet onze waardeering, althans onze belangstelling heeft verbeurd. Een beknopte catalogus, Oud-Vlaamsche Kunst, Antwerpen, 1930. Kunstboek en Muziek (Antw., Drük. Depliace, Koch & Cie) verschenen in Juli.