Scheppend Proza van Filip de Pillecyn, uitgegeven in 1973 door Boekengilde De Clauwaert te Leuven, vormt een tweedelige bundeling van zijn belangrijkste verhalende werk. In het eerste deel vinden we een reeks vroege en meer rijpe verhalen die samen een breed beeld geven van zijn literaire talent. Het opent met Pieter Fardé, gevolgd door De rit en Blauwbaard, waarin dramatische en soms mythische motieven worden uitgewerkt. Daarna volgen Monsieur Hawarden en Hans van Malmedy, beide doordrongen van psychologische spanning en een subtiel gevoel voor tragiek. In Schaduwen en De aanwezigheid verkent De Pillecyn thema’s als herinnering, verlies en de blijvende invloed van het verleden, terwijl De soldaat Johan en De boodschap de lezer meenemen naar de wereld van persoonlijke offers en menselijke plicht. Het deel sluit af met Jan Tervaert, een verhaal dat de verbondenheid met het Vlaamse land en volk benadrukt. Het tweede deel bevat vooral latere verhalen en novellen. Mensen achter de dijk schetst een gemeenschap die leeft met en tegen het water, terwijl De veerman en de jonkvrouw en Rochus romantiek en legende vermengen met lokale kleur. In Vaandrig Antoon Serjacobs en Aanvaard het leven staan menselijke waardigheid en berusting centraal. De man Job en Elizabeth behandelen respectievelijk de thematiek van lijden en volharding, en de tragiek van onbereikbare liefde. Het geheel wordt afgesloten met een profiel van de auteur door Anton Van Wilderode, dat een persoonlijke en literaire duiding geeft bij het oeuvre. Deze tweedelige uitgave bundelt verhalen die romantiek, geschiedenis en moraal combineren en die steeds stevig geworteld zijn in de Vlaamse identiteit. De Pillecyns verfijnde stijl, zijn gevoel voor psychologische nuance en zijn verbondenheid met het Vlaamse landschap en verleden maken Scheppend Proza tot een representatief overzicht van zijn scheppend werk.

Filip de Pillecyn

Scheppend proza