Charles Maurras en de Action Française in België

Article number 10124757

De contra-revolutionaire en nationalistische school van de Action Française onder leiding van Charles Maurras (1868-1952) is een vaste waarde in de politieke geschiedenis van de eerste helft van de twintigste eeuw. De rechtlijnige dogmatische theoreticus Maurras rationaliseert het Franse instinctmatige patriotisme tot een integraal nationalisme en levert de leerstellige grondslag voor een reactionair antwoord op een maatschappij waarin de sociale en politieke democratie, de ontkerstening en het laïcisme oprukken. In 1967 schreef François Mauriac dat het succes van het marxisme door een soort van osmose bij de Franse intelligentsia na de Tweede Wereldoorlog, het best kan vergeleken worden met het succes van Maurras en de Action Française bij de Franse intellectuelen na de Eerste Wereldoorlog. De lijst van Franse creatieve geesten die bij de Action Française aansloten of een tijdlang hetzij er mee sympathiseerden, hetzij er zich door aangetrokken voelden, is ellenlang. Men vindt er namen als Georges Bernanos, Robert Brasillach, Patrice La Tour du Pin, André Gide, Jacques Maritain, Auguste Rodin, Henri Massis, Marcel Proust, Thierry Maulnier, Léon Daudet, Paul Bourget, Jules Lemaitre, André Malraux, Pierre Gaxotte, Jacques Bainville, om er zoveel andere, speciaal in de rangen van de geestelijkheid, niet te noemen. In datzelfde jaar schreef Claude Mauriac over generaal de Gaulle: ‘On ne sent le caractère français qu’à Paris’. De invloed van Maurras en de Action Française bleef niet beperkt tot Frankrijk, maar reikt tot in Portugal, Spanje, Franstalig Zwitserland, Roemenië, België. In dit boek wordt de penetratie en het succes van Maurras en de Action Française in België op de voet gevolgd, in z’n historische context geplaatst en aan een diepgaande analyse onderworpen. Meteen komt een brok moderne Belgische geschiedenis aan bod die tot nog toe een grote onbekende was. ERIC DEFOORT. Geboren in Ieper op 27 juni 1943. Promoveerde tot doctor in de geschiedenis aan de Katholieke Universiteit Leuven. Was eerst leraar in Brussel, en werd in 1968 bibliothecaris op de Kortrijkse campus van de Leuvense universiteit. Stichtte er in 1972 de gespecialiseerde ‘Bibliotheek de Franse Nederlanden’ die onder zijn leiding verder uitgebouwd wordt. Aan de nagedachtenis van mijn moeder Godelieve Cappoen (1911-1966). à mes amis Georges Laborie et Teresa Battesti. Omslagontwerp : Mark Populier ISBN 90 264 3453 7 © 1978 N.V. Desclée De Brouwer, Uitgevers, Brugge