VOORBERICHT. In dit boek, dat de tweede serie „de Eerste Stadhouderlooze Regeering” sluit, heb ik slechts een tijdvak van vier jaren behandeld: ’t zijn echter vier jaren die tegen twintig andere kunnen opwegen. Mijne lezers vinden hier de oorzaken van den val der Loevesteinsche factie behandeld, benevens dien val zelf en het beruchte jaar 1672 met de oorzaken en gevolgen van den oorlog met vier Mogendheden. Maar bovenal — en dat zal mijne lieve lezeressen veel genoegen doen — voer ik hen hier een huisgezin binnen uit den aanzienlijken stand, een huisgezin dat, twee honderd jaren geleden, leefde en leed: het huisgezin van den Raadpensionaris Johan De Witt. En wat meer is, al wat in dit boek staat, is historisch waar en uit de brieven en papieren van de familie De Witt tot één geheel gebracht. Ook enkele dier brieven, naar de origineele gekopieerd, heb ik hier ingevlochten. Onze jeugd vindt hier dus geen fantastische voorstelling, maar een naar de natuur en het leven gevolgd tafereel van een familie uit de 17e eeuw, een historische teekening van vier jaren uit het leven van een huisgezin, dat in die vier jaren meer ondervond, dan menig ander in een reeks van jaren ondervonden heeft of ooit ondervinden zal. Gebruiken, kleeding, meubelen en andere bijzonderheden hebben in dit verhaal ruim plaats gevonden. Met aanbeveling van dit „Huisgezin” aan mijne landgenooten, wensch ik dit boek bij voortduring een ruim debiet. P. J. Andriessen.

P. J. Andriessen

Het huisgezin van de Raadpensionaris